بررسی تناسب فرد- سازمان و تاثیر آن بر رضایت شغلی در سازمانهای دو قطبی ( شواهدی از دانشگاه )

در دهه های اخیر، مدیریت منابع انسانی به چالش عمده مدیران و برنامه ریزان سازمانی تبدیل شده است.چرا که مدیریت صحیح منابع انسانی به عنوان سرمایه ای بی بدیل، افزایش اثربخشی سازمانی را به دنبال خواهد داشت. در این میان، مطالعه تناسب افراد با سازمان و پیامد های نگرشی و رفتاری آن دارای اهمیت بسزایی می باشد. علیرغم آن که تحقیقات اخیر در این زمینه، بیشتر در سازمانهایی با کارکنان یکپارچه صورت گرفته است، این پژوهش، با هدف بررسی تناسب فرد- سازمان و تاثیر آن بر رضایت شغلی دو طیف از کارکنان دانشگاه، به عنوان سازمان دو قطبی سامان یافته است که ویژگی بارز آن، حضور متغیر های تعدیل گر تعهد سازمانی، مشارکت کارکنان و امنیت شغلی و نیز تفاوت تاثیر مذکور در دو طیف متفاوت کارکنان هیأت علمی و کارکنان غیر هیأت علمی می باشد. تحقیق دارای سه فرضیه اصلی و یازده فرضیه فرعی بوده و جامعه آماری آن شامل تمامی کارکنان هیأت علمی و کارکنان غیر هیأت علمی دانشگاه تبریز در سال 1390 می باشد. که از بین جامعه آماری تعداد153 نفر از اعضای هیأت علمی و 160 نفر از کارکنان غیر هیأت علمی به عنوان نمونه انتخاب، و داده های تحقیق به وسیله پرسشنامه ای حاوی 67 سوال جمع آوری گردیده و نتایج با استفاده از نرم افزار spss نسخه 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون میانگین یک جامعه، آزمون همبستگی، آزمون رگرسیون چند متغیره و در نهایت روش متغیر مجازی استفاده شده است. نتایج نشان داد که متغیر های تناسب فرد- سازمان، تعهد سازمانی، مشارکت و امنیت شغلی رابطه مثبت و معنی داری با رضایت شغلی در هر دو گروه دارد و بر اساس نتایج آزمون رگرسیون، نقش متغیر مشارکت در گروه کارکنان هیأت علمی و متغیر تعهد سازمانی در گروه کارکنان غیر هیأت علمی جهت پیش بینی تغییرات رضایت شغلی معنی دار نبوده و هم چنین، در گروه کارکنان هیأت علمی، به ترتیب، امنیت شغلی، تناسب فرد- سازمان و تعهد سازمانی و در گروه کارکنان غیر هیأت علمی به ترتیب، امنیت شغلی، مشارکت کارکنان و تناسب فرد- سازمان، بیشترین تأثیر را در پیش بینی تغییرات رضایت شغلی دارد و در نهایت، تفاوت تأثیر تناسب فرد- سازمان، بر روی رضایت شغلی دو گروه (با حضور متغیر های تعدیل گر) معنی دار بوده و این تأثیر در گروه کارکنان هیأت علمی بیشتر از گروه دیگر می باشد. بنا بر این، نتایج نشانگر این است که تأثیر و رابطه بین متغیر های رفتاری، نگرشی و انگیزشی که نقش مهمی در مدیریت استراتژیک منابع انسانی دارند، در دو طیف مختلف از کارکنان( در سازمان های دو قطبی) متفاوت بوده و سیاست ها و راهبردهای متفاوتی را در جهت مدیریت منابع انسانی و استفاده موثر از سرمایه انسانی طلب می نماید.